Atlatlauhcan is een stad van pre-Spaanse oorsprong waarvan de naam betekent "tussen twee ravijnen met roodachtig water", waarin, onder de relevante festivals, die van 21 september opvalt, opgedragen aan San Mateo, zijn patroonheilige, wiens beeld in processie wordt gedragen om de huizen en de korenvelden te zegenen.
Het festival van La Cuevita is ook belangrijk, dat wordt gevierd tussen mei en juni. Hierin kleden de mannen zich als Moren en cowboys, terwijl de vrouwen als herders, en gaan naar een kleine grot bij de uitgang van de stad om het Kind Jezus te vereren.
Het carnaval vindt plaats kort na Aswoensdag en daarbij verkleden de mannen zich als vrouwen en de kinderen als oude mannen. Iedereen creëert een drukte op het geluid van trompetten en drums, terwijl een houten pop, bekend als "Chepe", wordt gemaakt om te dansen. Het vermelden waard zijn de festiviteiten gewijd aan San Isidro Labrador, op 15 mei en 15 december, wanneer het beeld door de stad reist, vergezeld van tractoren en paarden, en, net als Saint Matthew, huizen en gewassen zegent.
HET VOORMALIGE KLOOSTER VAN SAN MATEO
Deze tempel is ongetwijfeld de paal waar alle gebeurtenissen van de stad om draaien. De bouwdatum dateert uit de tweede helft van de 16e eeuw, hoewel de stad sinds 1533 werd gecatechiseerd.
Er zijn zeer merkwaardige gegevens in de geschiedenis van deze tempel. Om zijn monumentaliteit te realiseren, volstaat het te zeggen dat in 1965 de belangrijkste klok werd overgebracht naar de Metropolitan Cathedral. Een ander interessant kenmerk is dat de mis nog steeds in het Latijn wordt gezegd, wat tot op heden een scheiding tussen de gemeenten handhaaft, aangezien in het hoofdkwartier van de parochie, gelegen op een paar straten van het oude voormalige klooster, de mis in het Spaans wordt gezegd.
De voormalige kloosters van Noord-Morelos hebben veel gemeenschappelijke kenmerken behouden, waaronder de kantelen boven de muren, zoals we kunnen zien in onder andere Tlayacapan, Yecapixtla en Atlatlauhcan. Deze kruisbloemen suggereren een verdedigingsfunctie, maar wat in principe zo had kunnen zijn, werd na verloop van tijd een bouwstijl.
Speciale vermelding verdient, zowel in Atlatlauhcan als in andere tempels in de regio, zijn muurschildering. Hier lijkt de decoratie op die van Santo Domingo de Oaxtepec en Yecapixtla. Er zijn veel kleine engeltjes die met dezelfde mallen gevormd lijken te zijn. De zeshoeken van het klooster lijken erg op Atlatlauhcan en Oaxtepec, maar die van de eerstgenoemde hebben het beeld van het Heilig Hart in het midden en hun kleur is tussen rood en sepia, terwijl die van Oaxtepec blauw overheersen.
Het voormalige klooster van San Juan Bautista, in Yecapixtla, en dat van San Mateo Atlatlauhcan kunnen als het dichtste worden beschouwd, niet alleen qua nabijheid, maar ook qua stijlen. Het architectonische plan is vrijwel identiek, met de gevel op het westen en het klooster aan de zuidkant. Beiden hebben een groot atrium met kapellen. De beuken lijken erg op elkaar, van grote hoogte en diepte, hoewel die in Yecapixtla een grotere innerlijke helderheid heeft vanwege het licht dat door de noordzijde deur en door het roosvenster waardoor de zonnestralen in de schemering naar het altaar doordringen.
De gevel van Atlatlauhcan, hoewel niet spectaculair, vertoont interessante kenmerken. Renaissance soberheid wordt gecombineerd met een neoklassieke klok op het bovenste deel - geschonken door Porfirio Díaz - en dat werkt sinds 1903 perfect. Er zijn
een paar torentjes aan de uiteinden, net onder het belfort, die onze fantasie verwijzen naar een middeleeuws kasteel. De grootste toren bevindt zich achter de façade en is alleen zichtbaar vanaf de noordkant of boven het gewelf.
Links van de façade kan men, net als een kleine tempel, de Indiaanse kapel zien, ook bedekt met kantelen. Rechts van de gevel bevindt zich de ingang van het klooster, voorafgegaan door de oude poort die het voormalige klooster en de Capilla del Perdón met elkaar verbindt. Zowel het poortgebouw als de kapel hebben een uitstekende versiering op hun muren, iconografie die gedeeltelijk is gerestaureerd en die afbeeldingen van Sint-Augustinus laat zien.
De deur die de oude poort verbindt met de Capilla del Perdón is een mooi voorbeeld van de Mudejar-stijl. Alle deuren van het klooster hebben hetzelfde ontwerp in hun bogen, maar ze missen de gebeeldhouwde steengroeve zoals het eruit ziet.
Vanaf de begane grond van het klooster kun je naar de tweede verdieping gaan, maar voordat je naar boven gaat, is het raadzaam om het schip van de tempel te bezoeken, dat toegankelijk is via een zijdeur. Het interieur is slecht verlicht en het is in de namiddag als het licht via de hoofdingang naar het altaar doordringt, waar een neoklassieke cipres uit de 19e eeuw opvalt.
Een van de mooiste details van het interieur zijn de glas-in-loodramen op de deur: in de ene zie je Mattheüs met een aartsengel, en in de andere, Jezus Christus. De laatste is uitstekend en toont op zijn borst een afbeelding van het Heilig Hart. De apsis stelt ons in staat de originele versiering te bewonderen, hoewel er op de andere muren van het schip een blauwe verf zit die een soortgelijke versiering moet verbergen.
Naast het altaar, aan de rechterkant, is de ingang van de sacristie, waar de Maagd van Guadalupe wordt vereerd. Opvallend is de dikte van de muren, wat een idee geeft van het enorme gewicht van de constructie die ze dragen.
Vanaf de top, boven de gewelven, is het niet alleen mogelijk om een buitengewoon landschap te aanschouwen, het is ook mogelijk om de enorme volumes te bewonderen die het het uiterlijk geven van een tempelfort.
Achter het belfort, dat toegankelijk is via een doorgang waar bijna niemand in past, bereik je
de klokken om enkele van hun legendes te lezen. Een paar meter verderop is er een kleine brug die aansluit op de toren waar de grootste klok zich bevindt, waarop onder andere de motto's staan: "Aan de beschermheilige Matteüs". In de schemering krijgt deze volumineuze structuur interessante schakeringen van licht en schaduw en de silhouetten van de vulkanen worden van hun mist ontdaan en geven een beeld van buitengewone transparantie.
ALS JE NAAR ATLATLAUHCAN GAAT
Het kan worden bereikt via de snelweg México-Cuautla of via de route Chalco-Amecameca. Voor de eerste moet je de noordelijke rondweg van Cuautla bereiken en richting Yecapixtla gaan. De tweede gaat meer direct na anderhalve kilometer tussen de federale snelweg en de stad, waarvan de tempel te zien is voordat je de cruise bereikt.
De plaats is erg rustig en heeft geen hotels of restaurants, hoewel de laatste onderweg in overvloed zijn.
Bron: Onbekend Mexico nr. 319 / september 2003
